یکشنبه ۲۶ فروردین ۱۳۸۶ - ۱۴:۳۸
۰ نفر

نیلوفر قدیری: بر اساس توافقی که بعد از بیش از سه سال کشمکش و گفتگو و تهدید و تطمیع میان کره شمالی و غرب به دست آمد، قرار بود پیونگ‌یانگ راکتور هسته‌ای اصلی خود را تا روز شنبه گذشته تعطیل کند.

آمریکا در آخرین ساعات این ضرب‌الاجل و در روز جمعه آخرین شرط کره‌ برای انجام این کار را هم به عمل آورد و دارایی‌های توقیف شده پیونگ یانگ را در ماکائو آزاد کرد.

اما بعد از آزادی این دارایی‌ها کره‌ای‌ها اعلام کردند آمادگی تعطیلی راکتور هسته‌ای را تا مهلت تعیین شده روز شنبه ندارند اما تا یک ماه دیگر این کار را انجام خواهند داد. با وجود عدم تعهد کره شمالی به مهلت تعیین شده و تعطیل نکردن راکتور هسته‌ای یانگ بیون، این کار جنجال و واکنش چندانی را در پی نداشت و این تعجب تحلیلگران را برانگیخت.

دو ماه پیش مذاکرات شش‌جانبه هسته‌ای کره‌شمالی ناگهان نتیجه داد. در 13 فوریه بیانیه مشترکی منتشر شد و پنج گروه کاری جداگانه برای تحقق جنبه‌های مختلف توافقنامه‌ای که میان کره شمالی و غرب به دست آمده بود تشکیل شد.

این کمیته‌ها کارهای مختلف و گوناگونی را پیگیری می‌کردند که یکی از آنها از سرگیری روابط دیپلماتیک میان کره شمالی و ژاپن و آمریکا بود. قرار شد گروه‌های کاری در پایان هر ماه تشکیل جلسه دهند و پیشرفت‌ها را مورد بررسی قرار دهند. این اتفاقات افتاد و همه چیز به خوبی پیش می‌رفت.

کره شمالی در اقدامی قابل توجه متعهد شد که راکتور اصلی خود را طی 60 روز تعطیل و لاک و مهر کند. این مهلت 60 روزه روز شنبه به پایان می‌رسید. آژانس خبری کره شمالی این تعطیلی را موقت خواند اما حتی همین موضوع هم اگر اتفاق می‌افتاد تحول بزرگی بود.

در مقابل این تعطیلی قرار شد کمکی معادل 50 هزار تن نفت به کره شمالی داده شود و وعده 950 هزار تن دیگر هم بعد از توقف کامل فعالیت‌ها به پیونگ یانگ داده شد. اما روز شنبه آمد و کره شمالی به وعده خود عمل نکرد. اما واکنش آمریکا و غرب بسیار ملایم‌تر از آن چیزی بود که تصور می‌شد.

کریستوفر هیل مذاکره کننده ارشد آمریکا در امور کره شمالی و معاون وزیر خارجه این کشور در سخنانی نه چندان تند کره شمالی را به سستی متهم کرد و هشدار داد که نمی‌تواند یک ماه دیگر صبر کند.

این عدم واکنش انتقادات زیادی را از واشنگتن در پی داشت حتی بعضی این اقدام کره شمالی را نوعی به مسخره گرفتن آمریکا توصیف کردند. اقدام آمریکا در آزاد کردن دارایی‌های توقیف شده کره شمالی در بانک ماکائو بخشی از توافقنامه 14 فوریه نبود و آمریکا برای راضی کردن کره به توقف کار راکتور هسته‌ای خود در تاریخ مشخص شده این کار را انجام داد.

این دارایی‌ها که از سپتامبر سال 2005 توقیف شده بود بیش از 25 میلیون دلار ارزش داشت. آزاد کردن این دارایی‌ها از نظر فنی در زمان باقی مانده کار آسانی نبود. بعد از اعلام خبر آزاد شدن این دارایی‌ها کره شمالی گفت که یک روز صبر می‌کند تا از این موضوع اطمینان حاصل شود.

توقیف این دارایی‌ها از ابتدا نوعی بهانه‌گیری از سوی آمریکا بود. این کار باعث شد تا مذاکرات شش جانبه هسته‌ای بیش از یک سال به تأخیر بیفتد. بعضی منابع خبری یک سال پیش می‌گفتند که این تصمیم کار نومحافظه‌کاران آمریکایی بود که در آن زمان هنوز در واشنگتن قدرت زیادی داشتند.

در زمان توقیف این دارایی‌ها وزارت دارایی آمریکا تاکید می‌کرد که این کار فقط نوعی مقابله با اقدام مجرمانه کره شمالی و تنبیه این کشور به خاطر جرم مالی است و هیچ انگیزه سیاسی ندارد.

اما اکنون که واشنگتن یک شبه این دارایی‌ها را آزاد کرد این سخنان مقامات آمریکایی به شدت زیر سؤال رفته است. بعضی گزارش‌ها حاکی از آن است که این اقدام نتیجه رایزنی‌های طولانی کاندولیزا رایس وزیر خارجه با جورج بوش است که سرانجام نتیجه داد و موجب تغییر سیاست دولت بوش در قبال کره شمالی شد.

دولت بوش به کریستوفر هیل برای عقد توافقنامه با کره شمالی اختیار تام داده بود. به همین دلیل شرایط پیونگ یانگ اینگونه پذیرفته شد. البته پیونگ یانگ هم این بار با لحنی آشتی جویانه پای میز مذاکره نشسته بود.

رهبران کره شمالی در دیدار با بیل ریچاردسون فرماندار نیومکزیکو که به تازگی به پیونگ یانگ سفر کرده بود به او اطمینان دادند که بلافاصله بعد از آزاد شدن دارایی‌های توقیف شده‌شان بازرسان بین‌المللی را دعوت خواهند کرد.

اما شاید کیم یونگ ایل رهبر کره شمالی چنین تصور کرده که با یکی دو هفته تاخیر چیز زیادی از دست نخواهد داد. اما تاخیر طولانی‌تر هم آمریکا و هم چین را خشمگین خواهد کرد.

رهبر کره شمالی قبلاً هم با عصبانی کردن چینی‌ها این ریسک را تجربه کرده است. سال گذشته کره شمالی در ماه جولای چند موشک آزمایش کرد و اندکی بعد یک موشک هسته‌ای را پرتاب کرد.

کره شمالی می‌داند توافق به دست آمده برای غرب در شرایط فعلی بسیار ارزشمند است و هیچ یک از پنج طرف مذاکرات حاضر نیستند این توافق را تخریب کنند. در میان این کشورها شاید ژاپن تندروتر از دیگران باشد اما حتی این کشور هم خواستار بازگشت روند مذاکرات به یک سال قبل نیست.

اکنون آمریکا در کنار چین، کره جنوبی و روسیه بر این باور است که این روند رو به پیشرفت است. کره شمالی کشور فقیر و ورشکسته‌ای است اما بمب اتمی دارد. به همین دلیل تنها ابرقدرت دنیا باید منتظر بماند تا رهبر کره شمالی آن زمانی که می‌خواهد و به بهترین شکل از شرایط بهره بگیرد. واشنگتن تصمیم گرفته که با کره شمالی وارد بحران نشود.

چین خواستار تمدید ضرب‌الاجل هسته‌ای کره‌شمالی شد

در حالی که ضرب‌الاجل توقف فعالیت‌های هسته‌ای کره‌شمالی روز شنبه به پایان رسید مردم این کشور سالروز تولد بنیانگذارشان را جشن گرفتند و چین خواستار تمدید این ضرب‌الاجل به مدت چند روز شد.

به گزارش خبرگزاری فرانسه هزاران نفر از مردم کره شمالی روز شنبه در آستانه نود و پنجمین سالروز تولد کیم ایل سونگ، بنیانگذار حکومت کمونیستی این کشور در میدان مرکزی پیونگ یانگ تجمع کرده و به جشن و پایکوبی پرداختند.

در این جشن موسوم به فستیوال آریرانگ یکصد هزار نفر به انجام حرکات نمایشی در خیابان‌ها می‌پردازند. این درحالی است که در همین روز ضرب الاجل کره شمالی برای تعطیل کردن فعالیت‌های هسته‌ای‌اش به پایان رسید اما هیچ نشانه‌ای دال بر اجرای آن از سوی مقامات این کشور به چشم نمی‌خورد.

یک مقام کره شمالی با اشاره به مانع اصلی اجرای ضرب الاجل که موضوع دارایی‌های مسدود شده در بانک ماکائو است، گفت هیچ تحول جدیدی در حل مسئله آزادی دارایی‌ها به رغم ادعای واشنگتن که آن را مسئله‌ای حل شده عنوان کرده، ایجاد نشده است.

از سوی دیگر کریستوفر هیل، دستیار وزیر امورخارجه آمریکا پس از دیدار با همتای چینی خود در پکن گفت اجرای روند خلع سلاح اتمی‌کره شمالی به کندی پیش می‌رود و از این کشور خواست هرچه سریع‌تر از بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی‌برای نظارت بر تأسیسات هسته‌ای خود در راستای تعهد به اجرای ضرب‌الاجل دعوت به عمل آورد.

وو داوه‌ای، دستیار وزیر امورخارجه چین نیز در این دیدار خواستار شکیبایی در قبال کره شمالی و تمدید چندروزه مهلت پیونگ‌یانگ برای آغاز اجرای توقف فعالیت‌های هسته‌ایش شد.

کد خبر 19670

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار آسیا و اقیانوسیه

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز